Nieuwsbrief oktober 2025

Nieuwsbrief oktober 2025

Lieve broeders, zusters en vrienden,

Bent u ook zo benieuwd wat er allemaal gebeurt hier op Madagaskar? Dat komt goed uit want hier is de nieuwsbrief, vers van de pers!

Duimen draaien of overuren maken …

De auto werd volgeladen met allerhande huisraad

Het werk op Madagaskar is niet altijd zo goed voorspelbaar. Soms lijken dingen superlangzaam te gaan en krijg je het gevoel dat je vooral zitten te wachten. Andere momenten lijkt alles in een stroomversnelling te komen en maak je overuren.

De maand oktober was zo’n typische drukke maand. De tweede groep Malagasy bijbelstudenten wilde graag een week naar Maroamboka komen. Dat zat al vanaf de maand augustus in de planning, maar werd keer op keer doorgeschoven. Nu moest het dan toch gaan gebeuren.

In dezelfde maand oktober werd er ook een nieuwe trip geplanned naar het verre zuidoosten van Madagaskar, Vangaindrano, Midongy en Befotaka. Deze reis kwam voort uit de eerdere zendingsreis naar deze gebieden van afgelopen juni 2025.

Twee reizen in één maand klinkt oké, maar op Madagaskar is dat veel!

Voorbereiding voor ontvangst

Issa was aan de beurt om met mij mee te reizen naar het dorp. We hadden de auto vol met extra huisraad, groenten en allerhande materialen. De groep zou zo goed ontvangen kunnen worden. Ook hadden we een grote hoeveelheid aan vertaalwerk mee, maar daar kom ik later nog even op terug.

Het was een logistieke uitdaging om de groep naar Maroamboka te krijgen. Het grootste deel, 7 mannen, moest helemaal vanuit het zuiden komen. Een reis van meerdere dagen met de bus. Twee jonge dames zouden uit de hoofdstad komen en halverwege verder reizen met onze vriend Jonoro. En als laatste schoof Thaddee ook aan. Thaddee was al eerder in het dorp geweest en woont redelijk dicht in de buurt.

Endrin’i Lika helpt graag met het werk van de Heer.

De twee jonge dames kwamen vooral mee om te ontdekken of het zendingswerk iets voor hen zou zijn. Van tevoren had ik Endrin’i Lika gevraagd of zij bij haar in huis mochten slapen. Endrin’i Lika hoefde er geen moment over na te denken en liet gelijk het bed zien waar ze in mochten slapen. Super luxe want wij, de mannen, zouden op een rieten matje slapen. Ach, onderscheid moet er zijn, toch?

Dag één stond in het teken van iedereen ophalen met de auto. Ik had iedereen uitgelegd waar ze uit moesten stappen. Ook had ik de mensen op die locatie verteld dat er een groep mensen zou aankomen en of zij hen dan even wilde opvangen. Dat ging niet helemaal volgens plan. Ik kwam aan op de kruising tussen de weg naar ons dorp en de hoofdweg, maar er was niemand te bekennen.

Wat was er gebeurd? De eerste groep was in een dorp tien kilometer verderop uitgestapt en groep 2 meldde dat ze pas in de middag zouden aankomen. Alleen Thaddee stapte uit op de kruising waar we hadden afgesproken.

De rit vanaf de kruising tot aan ons dorp is 17 kilometer en daar doen we zo’n 1,5 uur over. Al met al, was ik de hele ochtend zoet met mijn nieuwe hobby: Taxi-chauffeur.

Ik was nog maar kort in Maroamboka toen ik een berichtje van groep twee kreeg: ze waren aangekomen! Dus, ik kon weer naar de kruising en vandaar verder naar het dorp waar ze op me stonden te wachten.

Het was gezellig druk in en rondom het huis.

Mengelmoes van dialecten

Het was een gezellige kakofonie van dialecten in ons huis in Maroamboka. De groep was een verzameling van mensen uit alle windstreken van Madagaskar met ieder zijn eigen dialect, Mahafaly, Vezo, Merina, Tsimihetsy, Anosy, Antemoro enz. De rest van de middag stond dus in het teken van het leren van het dialect in ons gebied, Antanala.

Hier gebruikte de groep ons vertaalwerk, met name de bijbelverhalen. Regelmatig werd mij gevraagd wat een woord of zin betekende en hoe het uitgesproken moest worden.

De groepen gaan er voor!

Het vertaalde materiaal werd gebruikt om het dialect te leren.

De volgende morgen ging de groep in kleinere groepjes op weg naar de omringende dorpen. Thaddee ging met zijn groepje terug naar de dorpen waar hij afgelopen juni ook geweest was. De andere twee groepjes heb ik met de auto naar verder afgelegen dorpen gebracht. Dat kon want de weg was droog en hard. Anders hadden ze moeten lopen, maar dat kost makkelijk 2 á 3 uur. Nu konden we dat in een uurtje doen.

De weg naar Maroamboka is zelfs met droog weer een uitdaging, maar het ging Issa goed af.

Het was gelijk een mooie gelegenheid om Issa te leren hoe je op dit soort wegen moet rijden. Hij wilde dit al heel lang leren en nu was het zo ver! Het ging prima. Alle extra (4×4) versnellingen in de auto verwarde hem niet en na twee ritjes kon ik gewoon lekker achterover zitten en voor de verandering genieten van het uitzicht.

Lokale christenen helpen

De groepjes kregen hulp van de lokale christenen in en rond Maroamboka. Dat is belangrijk want de mensen in de dorpen zijn over het algemeen erg wantrouwend richting vreemdelingen. Endrin’i Lika, endrin’i Leva, Sarobidy, Cilarisy, iaban’i Mainty en Iaban’i Bosila waren de gidsen die met hen mee gingen en de groep voorstelde aan de mensen.

Het is erg bemoedigend om te zien dat ze geen moment twijfelde toen we ze vroegen om te helpen! Bemoedigend voor ons maar ook voor de lokale kerkjes. Ze zien nu dat het werk dat wij zo veel jaren hebben gedaan óók door henzelf gedaan kan worden. Daar heb je niet persé een dominee of zendeling voor nodig.

De laatste avond was erg gezellig

Satan zit niet stil

We hebben u al vaak verteld over de donkere kanten van ons gebied. Voorouder verering en het vereren van geesten zit diep geworteld in de cultuur. Toverdokters zijn niet zomaar een verzinsel uit the Lord of the Rings of Harry Potter. Nee, de omgeving van Maroamboka telt gemakkelijk 15 toverdokters, waarvan sommige bekend staan dat ze mensen hebben vervloekt met als gevolg dat deze stierven.

Het zijn taferelen die we alleen kennen vanuit de Bijbelse verhalen, maar waarvan we vaak denken dat het iets was van vroeger. Niet op Madagaskar.

De eerste dag dat de groepen onderweg waren kwam er een dame naar ons huis of er niet een groep mee wilde komen want er waren meerdere mensen heel ziek. Met ‘ziek’ kan van alles bedoeld worden, maar in dit geval ging het om demonie. De groep van Thaddee was net terug van een vermoeiende dag en toch twijfelde ze geen moment.

Enkele van de groep gingen met de dame mee. Issa en ik ook en wat we zagen was allerminst prettig. De zieke was een dame van in de twintig. Ze lag op de grond. Drie dagen eerder was ze nog volledig gezond, maar nu kon ze behalve grommen niets meer. Ze was verlamd in de benen. Tijdens het gebed begon ze te schoppen en te slaan en zelfs allerlei gymnastische houdingen aan te nemen … Houdingen waar een geoefende gymnast nog wat van zou kunnen leren.

Maar ja, Groter is Hij die in u is, dan die in de wereld is… “ (1 Johannes 4:4). Na veel protest vertrokken de demonen. Na een uur was de rust volledig teruggekeerd. Toen de jonge dame weer wat kon praten werd er afgesproken om haar onder toezicht van Endrin’i Lika te stellen. Endrin’i Lika zal haar over de Here Jezus onderwijzen zodat de dame Hem kan gaan volgen. Dit is belangrijk want de Here Jezus leert on ook dat als de boze geest is weggestuurd, deze weer probeert terug te komen. Als de bevrijde persoon dan ‘leeg’ blijkt te zijn—dus niet gevuld met God’s Geest—de geest weer vrolijk zijn intrek zal nemen.

De groep is de volgende dag verder gegaan met de overige ‘zieke’ mensen. Ze zijn allemaal op gelijke wijze bevrijd! Prijs de Heer!

Waarom deel ik dit?

God’s woord maakt mensen werkelijk vrij. Dit is Diana, ze heeft lang geleden haar leven al aan Jezus gegeven.

Waarom kon ik het niet even bij iets luchtigs houden?

Het is eenvoudig omdat dit aangeeft dat we op dit moment een enorme geestelijk strijd gaande zien in en rond om Maroamboka. Elke keer dat we weer in Maroamboka komen horen we nieuwe berichten over mensen die de voorouderverering achter zich hebben gelaten om Jezus te gaan volgen. Het brengt een grote bevrijding voort. Niet langer hoeven deze mensen bang te zijn dat ze gestraft worden door de voorouders als ze bijvoorbeeld een keer groenten willen verbouwen in plaats van rijst. Niet langer hoeven ze dure geschenken aan de toverdokter te geven in de hoop dat deze de geesten raadpleegt over bepaalde zaken. Niet langer hoeven ze zich te houden aan de beklemmende taboes die hen waren opgelegd door de voorouders.

We zien het bevrijdende werk van de Here Jezus Christus in actie! En dit is slecht nieuws voor de boze, maar ook voor de toverdokters. De eerste ziet dat mensen gered worden voor de eeuwigheid en de tweede ziet zijn lucratieve zaakjes ten gronden gaan. Nergens is het contrast zo groot als hier. Mensen komen los van een wereld vol angst en leren de vrijheid kennen die alleen te vinden is in het Evangelie. De woorden van Jezus worden werkelijkheid:

Kom naar Mij toe, allen die vermoeid en belast zijn, en Ik zal u rust geven. Neem Mijn juk op u, en leer van Mij dat Ik zachtmoedig ben en nederig van hart; en u zult rust vinden voor uw ziel; want Mijn juk is zacht en Mijn last is licht. (Mattheüs 11:28-30)

Lees hier meer over de gevolgen van mensen die breken met de voorouderverering:

https://www.jurgenenkatja.nl/nl/waarom-zending-er-toe-doet/

Lukas, Handelingen en 41 verhalen

Oliva maakt graag gebruik van het vertaalwerk. Hij heeft mooie plannen om het gebied rondom hun woonplaats te bereiken met het Evangelie.

Even terug naar de auto vol met dozen vertaalwerk. Terwijl Issa en ik op weg waren naar het dorp hebben we de tijd genomen om voorgangers te bezoeken. Eén voorganger hadden we nog nooit gesproken. Hij woont in Irondro, een plaats langs de hoofdweg richting ons dorp. De mensen in deze plaats kennen ons omdat we hier al vele jaren langs komen als we naar het dorp gaan. De laatste keer heb ik er al boekjes uitgedeeld en had ik beloofd dat ik de volgende keer meer zou meenemen.

Toen we aankwamen stonden de mensen al snel bij de auto want die belofte waren ze nog niet vergeten. In plaats van zelf uitdelen vroeg ik ze om me naar de plaatselijk voorganger te brengen. Ze brachten ons bij Olivier Haja, de voorganger van de Rhema kerk. Olivier wist van ons en hij had de boekjes al gezien. Het was leuk om zijn verbazing te zien toen ik de dozen aan hem gaf. 220 stuks Lukas evangeliën, 220 stuks Handelingen der apostelen, en 220 verhalen boekjes, negen dozen in totaal.

Graag nam hij ze in ontvangst. “Gratis??” Vroeg hij… Ja! Op de voorwaarde dat ze nuttig gebruikt zouden worden. Nou, dat was niet tegen dovemansoren. Hij gaat regelmatig het afgelegen gebied rondom Irondro in om het Evangelie te delen. De mensen daar verstaan weinig van het officiële Malagasy. Daar ging hij deze boekjes gebruiken! Of we wilden blijven eten? Jammer genoeg moesten Issa en ik nog iemand anders bezoeken, maar we hielden ons warm aanbevolen voor de volgende keer.

De tweede voorganger was onze vriend Oliva. Oliva heeft gediend in ons gebied en dient nu een FJKM kerk dicht bij de hoofdweg richting ons dorp. Ook Oliva gaat regelmatig het gebied in om het Evangelie te delen. Ook daar is het hetzelfde verhaal: men verstaat maar weinig van de officiële Malagasy taal.

Oliva en zijn vrouw wisten dat we zouden komen! Toen wij afgelopen jaar in nederland waren hebben ze een dochtertje gekregen. Ze wilde haar maar al te graag aan ons laten zien! Het heerlijk om elkaar weer, na zo’n lange tijd, te zien. We mochten Oliva en zijn vrouw 9 dozen vertaalwerk overhandigen. Snel werden er verschillende gemeenteleden opgetrommeld zodat de overhandiging op de officiële manier kon gebeuren.

Oliva vertelde dat hij graag hulp zou krijgen bij het evangeliseren in het achterliggende gebied. Als antwoord daarop heb ik later in de week Jonoro naar hem toegebracht zodat zij samen konden nadenken hoe die hulp er dan uit zou zien.

Het is zo mooi om te zien dat het vertaalwerk nu dan toch langzamerhand zijn weg gaat vinden naar de mensen in de onbereikte gebieden. We zijn zo dankbaar dat er nu ook voorgangers, zoals Oliva en Olivier Haja zijn die er graag gebruik van maken.

De boekjes werden met gezang aangenomen

Vangaindrano, Midongy & Befotaka

In de nieuwsbrief van juni vertelde we dat ik met Wouter van Holst op een verkenningsmissie naar de zeer afgelegen valleien van Midongy & Befotaka waren geweest. De stammen (Antaisaka & Bara) die daar wonen spreken een ander dialect dan dat wat wij spreken. Toch lukte het aardig om het Evangelie uit te leggen. Diverse dorpen hadden aangegeven dat ze graag meer horen over Jezus en inmiddels, hebben verschillende dorpen een maand lang een bijbelleraar ontvangen.

Mattheüs 9:37-38 – De oogst is wel groot, maar er zijn weinig arbeiders. Bid daarom tot de Heere van de oogst dat Hij arbeiders in Zijn oogst uitzendt.

Deze bijbelleraren moesten meerdere dagen lopen om de dorpen te bereiken. Eenmaal in hun dorp hebben ze 28 dagen lang onderwijs gegeven. Een heel bijzondere en mooie onderneming. Ze kwamen terug uit het gebied met bemoedigende verhalen. Sommige dorpen waren begonnen met hun eigen kerkdiensten. Andere dorpen hebben verschillende mensen naar Vangaindrano gestuurd waar ze verder opgeleid worden om een kerk te leiden.

Wat een feest! Zowel Siemen als Dani mochten voorin zitten tijdens de vlucht.

Afgelopen oktober had Wouter weer een missie gepland. Deels om te horen hoe dit bezoek was ervaren door de dorpelingen, en deels om nieuwe dorpen te bezoeken. Wouter had mij weer uitgenodigd om mee te komen. Maar, nu komt het! De helikopter van Helimission had zitplaatsen over. Na wat overleg mochten Siemen en Dani ook mee naar Vangaindrano! Terwijl wij de dagen besteedde aan het bezoeken van de dorpen in de valleien, konden Siemen en Dani lekker spelen met de kinderen van Wouter en Sanne. Wat een feest!

De bezoekjes aan de dorpen waren weer zeer bijzonder. Inmiddels weet ik aardig welke verschillen er in de dialecten zitten en valt het praten in het Bara of Antaisaka me niet zo zwaar meer. Samen met een jonge bijbelstudent, Braco, besprak ik het evangelie met de volwassenen, terwijl Wouter met zijn Malagasy hulp, Willy, de kinderen voor hun rekening nam.

De bijbelverhalen kwamen tot leven toen de mensen de Jezus film zagen.

We kwamen ook terug in een dorp waar ik de mensen voor de grap geleerd had hoe ze moesten groeten in het Antanala dialect. Ze waren het niet vergeten. Een groepje jonge meiden zagen me voorbij lopen en riepen: “Akory lahaly iaban’i Vanya!” (Goedemorgen vader van Vanya). In dit grotere dorp hebben we de nacht doorgebracht. Nick, de piloot, had een beamer meegebracht en toen het donker was hebben we samen met de dorpelingen de Jesus film gekeken. De reacties waren bijzonder en voor velen werden de Bijbelverhalen nu helemaal duidelijk.

Bid voor onze nieuwe broeders en zusters in deze valleien. Het valt niet mee om Jezus te willen volgen terwijl de familie bang is dat er straf van de voorouders komt. Ook de vele toverdokters zitten niet te wachten op nog meer christenen.

Andere (lopende) zaken

Inmiddels lopen we weer richting het nieuwe jaar. Behalve allerlei feestelijkheden betekent dit ook dat het examenjaar voor Issa snel dichterbij komt. We hopen in april richting Nederland te komen zodat hij zijn examens kan gaan doen. Ondertussen betekent dit wel dat hij veel tijd moet besteden aan zijn schoolwerk. Abbey zal komend jaar alvast examen doen in Engels en wiskunde. U begrijpt dat Katja overuren draait om hen zo goed mogelijk te helpen bij het studeren. U gebed wordt op prijs gesteld!

Ja, we zijn ook nog bezig met de vertaling van het boek Genesis. Dat is een hoop werkt omdat het taalgebruik in Genesis heel anders is dan in de Nieuwtestamentische boeken. Hoofdstuk 1 tot en met 6 heb ik gedigitaliseerd en zijn klaar om voor de tweede keer gecontroleerd te worden. Het werk lijkt niet zo erg op te schieten omdat het moeilijk is om nieuw materiaal van Menja (onze vertaler) aangeleverd te krijgen. Hopelijk heb ik bij een volgend bezoek aan ons dorp wat meer tijd om hem ‘achter zijn vodden aan te zitten.’ Maar ja, ook hij moet hard werken om alle eindjes aan elkaar te kunnen knopen. Dat snap ik best.

Tot slot spelen we nog met de gedachten om ergens in november of december af te reizen naar Ikongo. Dit is het hart van het Antanala gebied en het zou zo mooi zijn als ons vertaalwerk ook daar ingezet kan worden. Ikongo ligt op zo’n 90 kilometer van de hoofdweg af en de laatste berichten waren dat die 90 kilometer ongeveer 8 uur zou kosten met een stevige 4×4 auto…. Ja, dat is iets meer dan 11 kilometer per uur!! We hebben daar al contacten en die hebben aangegeven dat ze graag de boekjes ontvangen. We zullen zien of dat een beetje te doen is.

Lieve vrienden,

We hopen dat u na het lezen van deze brief, net als wij, ook uitziet naar wat de toekomst gaat brengen. We kunnen plannen maken maar één ding weten we zeker: “wat de Heer van plan is, gebeurt.” (Spreuken 19:21)

We voelen ons bevoorrecht dat we zo veel steun krijgen in ons werk.

Bedankt voor uw gebed, medeleven, en ondersteuning! Samen met
jullie willen we op de Heer blijven vertrouwen! Want God is goed,
altijd! En altijd is God goed!

We wensen u van harte Gods zegen toe!

Katja & Jurgen

Issa, Abbey, Dani en Siemen Hofmann (en vanuit Nederland, Vanya)

Dankbaar zijn we, omdat:

  • we een grote en machtige God dienen;
  • de lokale christenen in en rond Maroamboka enthousiast helpen met evangelisatie;
  • de dorpen in Midongy en Befotaka bereikt worden;
  • de voorgangers Oliva en Olivier Haja het vertaalwerk graag gebruiken voor hun werk.

Bid voor/dat

  • onze financiële stand weer op peil komt;
  • het vertaalwerk en verspreiding;
  • het vertaalwerk van het boek Genesis;
  • de plannen om misschien naar Ikongo te reizen;
  • Issa en Abbey’s voorbereidingen voor hun examens;
  • dat Katja, tussen het lesgeven, de nodige rust zal vinden.

Foto’s van de groep in Maroamboka

Foto’s van de trip naar Vangaindrano, Midongy en Befotaka

Nieuwsbrief juni 2025

Nieuwsbrief juni 2025

Lieve broeders, zusters en vrienden,

Het is nog maar recent dat we onze laatste nieuwsbrief hebben verstuurd. Toch zijn er weer heel mooie dingen te vertellen.

Vangaindrano, Midongy & Befotaka

Voor: Nick Däpp en Jurgen
Achter: Willy en Lucile
Drie namen van districten in het verre zuidoosten van Madagaskar. Vangaindrano ligt 270 kilometer (met de auto) zuidelijk van ons dorp, Midongy en Befotaka liggen nog verder. Wouter en Sanne van Holst hebben in Vangaindrano het project ‘Hosanna’ opgezet. We kennen elkaar goed en ik had al eens laten vallen dat ik graag een keer kwam kijken. Ter bemoediging, maar ook om te ontdekken of ons vertaalwerk zo ver zuidelijker begrepen zou worden.

De gelegenheid kwam! Wouter onderneemt zo nu en dan zendingstripjes in het zeer afgelegen Midongy en Befotaka gebied. Er lopen geen wegen naar toe dus de samenwerking met het Zwitserse helikopter organisatie, Helimission is een uitkomst. We vlogen met Nick Däpp, de piloot die we al jaren kennen, naar Vangaindrano. Onderweg zijn we nog even geland in ons dorp om snel hallo te zeggen 😎

Vanuit de zendingspost ‘Hosanna’ zijn we dagelijks naar de twee districten gevlogen. We bezochten vijf dorpen per dag. De dorpelingen hadden nog nooit blanke mensen en een helikopter gezien. Sommige kenden het alleen van de film.

vlnr: Wouter, Willy, Lucile, Jurgen.
Maar ik kwam daar niet om duimen te draaien. Wouter had me gevraagd om samen met een Malagasy medewerkster, Lucile, het Evangelie te delen. Kon ik gelijk even kijken hoe het ging met het verschil in dialect 🤔

Klik hier om een korte video te zien.

Tja, ik kwam er al snel achter dat mijn gebruikelijke Antanala dialect niet overeenkwam met de die van de mensen hier. De bevolkingsgroepen zijn de Bara en Antaisaka met ieder hun eigen dialect. Lucile en een andere medewerker, Willy, beidde Antaisaka, moesten af en toe hartelijk lachen om mijn dialect. Sommige Antanala-woorden hebben een heel andere betekenis in het Bara of Antaisaka.

De manier waarop ik bijvoorbeeld zei dat God niet wil dat we overpel plegen, wordt door de Bara opgevat als picknick. Totdat ik de juiste uitspraak en woorden te pakken had, heb ik het eerst met wat humor vertaald. Dus het zevende gebod heb ik vervolgens uitgelegd als: “gij mag picknicken, maar niet stiekem met de vrouw van je buurman.” Willy en Lucile hebben me geweldig geholpen met het leren van de juiste uitspraak en woorden.

De meeste mensen hadden geen kennis van het Evangelie. Eén dorp had zelfs nog nooit van de naam Jezus gehoord! Ja, ze wisten wel dat God de Schepper bestaat… Duh! Hoe anders zou alles er zijn! Maar ze vroegen zich af wie Zijn Zoon was en waar Hij woonde. Ik zei dat de Here Jezus nu in de hemel woonde. “Oooh, dus Hij is dood,” zeiden ze. Grote verbazing toen ik ze uitlegde dat Hij dood was geweest, maar op de derde dag weer levend was geworden! Wat een ervaring! Wat een openheid! En wat een voorrecht!

Inmiddels hebben Wouter en Sanne de missie teruggekoppeld en de berichten zijn veel belovend. Diverse dorpen hebben aangegeven dat ze graag meer horen over Jezus, de Zoon van God, de Redder van de wereld. In een ander dorpen komen nu groepjes samen om de (gekregen) Bijbel te bestuderen. De mensen zijn hongerig naar het Evangelie.

Mattheüs 9:37-38
De oogst is wel groot, maar er zijn weinig arbeiders. Bid daarom tot de Heere van de oogst dat Hij arbeiders in Zijn oogst uitzendt.

Malagasy Bijbelstudenten

Thaddee, de tweede man van links kennen we al sinds 2016.
Eenmaal terug bij Katja en de kinderen had ik niet veel tijd want een dikke week later kwam de eerste groep Malagasy Bijbelstudenten naar Maroamboka. Samen met Dani ben ik drie dagen van tevoren naar ons dorp gereisd om alles in orde te maken. Op maandagochtend 19 mei arriveerde de studenten.

De eerste dag hebben we de studenten voorgesteld aan onze vrienden, Sylvestre en Fanja en de vaders van Boto, Mainty en Bosila.

De tweede dag zijn ze in twee groepen naar verder afgelegen dorpen gelopen. De vaders van Mainty en Boto gingen met één groep naar Masoabe. Het dorp ligt op 2,5 uur loopafstand. De mensen wisten wie we waren en de groep werd hartelijk ontvangen. De andere groep ging met de vader van Bosila naar Dongosabe.

Beidde dorpen stonden zeer open voor het Evangelie en het bezoek zette de aanwezige christenen aan om zelf ook meer actief te gaan evangeliseren. Dat is natuurlijk iets wat we graag zien gebeuren: christenen die hun eigen dorpsgenoten gaan vertellen over Jezus. Normaal denken veel christenen hier dat dit vooral de taak is van dominees. Maar ja, als er geen dominee in de buurt woont, gebeurt er dus weinig.

De drie mannen in het midden zijn de vaders van Boto, Bosila en mainty.
We zijn op de derde dag op bezoek geweest bij de vader van Velotia in Beono—de koning die christen is geworden. Hij heeft zijn bekeringsverhaal gedeeld. Het was een enorme bemoediging voor beidde partijen.

Klik hier om zijn getuigenis te horen.

De laatste dag is de gehele groep op bezoek gegaan in Tsararano. De mensen hier hadden ons al vaak gevraagd om ook bij hen het Evangelie uit te leggen.

Ik heb nog niet kunnen terugkoppelen met onze vrienden in Maroamboka hoe de reacties zijn. Maar het kleine beetje dat we gehoord hebben is veelbelovend. Mensen zijn oprecht nieuwsgierig naar meer van de Bijbel en veel lokale christenen hebben al aangegeven dat ze een volgende keer graag meewerken aan Evangelisatie.

Eenmaal thuis

Twaalf dagen later waren Dani en ik weer thuis. Onderweg had Dani de griep opgelopen dus we waren niets te vroeg weer bij het gezin. Eén voor één begonnen we te kuchelen en hoesten. Dani spande de kroon en in het weekend werd hij nog zieker met bevingen en rillingen. Katja heeft toen maar een Malaria test gedaan die positief uitsloeg. Bovenop de griep dus ook nog Malaria. We hebben altijd medicijnen in huis dus dat konden we gelijk te lijf. Maar o wee! De medicijnen sloegen niet aan en we besloten hem naar het ziekenhuis van een bevriende Duitse vroedvrouw, Tanja Hock, te brengen. Daar is hij gelijk aan het infuus gezet.

Gelukkig waren we op tijd en zagen we dat het medicijn via het infuus zijn werk deed. Katja heeft de hele week overdag aan zijn bed gezeten en ik loste haar af voor de nacht. Na vijf dagen mochten we hem gelukkig weer mee naar huis nemen.

Nu is Dani de meeste fitte en gezonde persoon van het gezin. De rest, inclusief ik, hebben een flinke griep te pakken. Bah! We waren even vergeten hoe dat ook alweer voelde 🤒

Geluk bij een ongeluk

Officieel moest ik deze week alweer afreizen naar ons dorp. De tweede groep studenten zou 15 juni arriveren. Maar ze hebben onverwacht afgemeld. Dat is jammer! Maar gezien de situatie in het gezin misschien wel helemaal niet zo erg.

Het komt de rust ook wel even ten goede. Al die weken dat ik weg ben heeft Katja alles alleen moeten doen. Gelukkig helpen de kinderen goed mee, maar het is met bepaalde zaken toch handiger als we samen zijn. Thuisonderwijs, boodschappen, huishouden. Allemaal zaken waar Katja een prima routine in heeft. Maar als dan één van de kinderen met mij meegaat moet ze wel even het schoolwerk van dat kind anders gaan plannen.

Daarnaast is Katja vaak ook bezig met de planning van de volgende maand(en). In juli hopen we namelijk als gezin op vakantie naar ons dorp te gaan. En in augustus hoopt Vanya naar Nederland te vertrekken om in september te beginnen aan de universiteit in Groningen. Katja hoopt met haar mee te reizen om haar te helpen met het opzetten van haar woning, verzekeringen en wat al niet. Die weken mag ik de kinderen thuisonderwijs gaan geven 😵‍💫 Dat schema is Katja dus ook al aan het voorbereiden.

Het is dus wat dat betreft een geluk bij een ongeluk dat de groep niet kan komen. We mogen hier ook de hand van de Heer in zien.

1 Korinthiërs 10:13
En God is getrouw: Hij zal niet toelaten dat u verzocht wordt boven wat u aankunt, maar Hij zal met de verzoeking ook de uitkomst geven om die te kunnen doorstaan.

Tot slot

We hopen dat u na het lezen van deze brief, net als wij, ook uitziet naar wat de toekomst gaat brengen. We kunnen plannen maken maar één ding weten we zeker: “wat de Heer van plan is, gebeurt.” (Spreuken 19:21)

We voelen ons bevoorrecht dat we zo veel steun krijgen in ons werk. Bedankt voor uw gebed, medeleven, en ondersteuning!

Samen met jullie willen we op de Heer blijven vertrouwen! Want God is goed, altijd! En altijd is God goed!

Van harte Gods zegen toegewenst,

Katja & Jurgen
Vanya, Issa, Abbey, Dani en Siemen Hofmann.

Gebedspunten

Dankbaar zijn we, omdat:
  1. we een grote en machtige God dienen;

  2. God dagelijks toevoegt aan de gemeente;

  3. de tijd in Vangaindrano en ons dorp;

  4. de Malagasy studenten zo hartelijk ontvangen werden.
Bidt voor/dat:
  1. onze financiële stand weer op peil komt;

  2. onze gezondheid;

  3. Katja’s planning wat betreft het onderwijs;

  4. de laatste maanden op Madagaskar voor Vanya;

  5. de nieuwe planning wat betreft de studenten die niet konden komen.
Nieuwsbrief januari 2025

Nieuwsbrief januari 2025

Lieve broeders, zusters en vrienden,

Jawel! We zijn aanbeland in een spiksplinternieuw jaar. Dat ging snel. Toch willen in deze brief nog even stilstaan bij de gebeurtenissen van vorig jaar—in het bijzonder het bezoek aan ons dorp in december.

We hadden het al een beetje laten doorschemeren op social media, maar er is zo veel moois te vertellen dat we wat meer schrijfruimte nodig hebben. Met andere woorden: Deze nieuwsbrief is lang dus gaat u er maar even goed voor zitten! Als u naar beneden scrolled vindt u alle foto’s en zelfs een paar video’s.

YES! De verscheping is aangekomen

Eind november is de verscheping van ons vertaalwerk aangekomen. De 800 kilo wegende pallet werd samen met allerlei goederen van MAF en Helimission afgeleverd in Tana. De zendelingen van deze twee organisaties hebben het van het depot opgehaald en vlak bij ons huis konden we het uit hun vrachtauto overladen in onze auto—die dan ook gelijk flink in de vering begon te zakken 😂

Eenmaal netjes gestapeld in onze garage, moesten we nog wel even geduld hebben met het openmaken. De douane wilde eerst nog een inspecteur sturen om te controleren of we geen stoute dingen in de dozen hadden gestopt. Gelukkig hoefden we niet lang te wachten en konden we de boekjes eindelijk bekijken. Ze zien er fantastisch uit! De verspreiding van Gods woord kan beginnen.

Het afdrukken en verscheping van het vertaalwerk is één grote gebedsverhoring. We hebben al eerder gemeld dat er voor ons geen kosten aan het afdrukken verbonden waren. Maar er waren nog wel wat onvoorziene kosten. Om het materiaal in de hoofdstad te krijgen hadden we nog 576 Euro nodig. Dat hebben we met u in de laatste nieuwsbrief gedeeld en binnen een week was dit ook opgelost. Wat een zegen!

Nog even voor de Kerst langs

Een trip naar ons dorp, Maroamboka, vergt altijd aardig wat voorbereiding. Zo ook deze keer. In de vorige brief hebben we vermeld dat ik (Jurgen) drie mensen zou meenemen, Tiavina, Neto, en Jonoro. Jammer genoeg moest Tiavina afhaken. De lege plaats in de auto werd gretig ingenomen door Issa.

Neto ging vooral mee om ervaring op te doen terwijl Jonoro mogelijk tot bemoediging kon zijn voor onze vrienden in het gebied. We wisten niet zo goed wat we moesten verwachten omdat de mensen in ons dorp voorheen erg terughoudend waren naar vreemdelingen. We hebben wel eens bezoek gehad toen we nog in het dorp woonden. Toen we onze vrienden wilde voorstellen aan de dorpelingen was er geen kip meer te bekennen en sommigen hadden zichzelf verstopt in hun huis.

De reis stond gepland van 16 tot 23 december. Daarvan moet je dan vier dagen rekenen voor het reizen zelf. Om het ons wat gemakkelijker te maken hebben we iemand uit het dorp, Narfelo, gevraagd om voor ons te koken.

Van de ene verbazing in de andere

Onderweg stoppen we altijd voor de nacht in Ranomafana. Dit is al redelijk dicht in de buurt en veel van de mensen in en rondom Ranomafana zijn of spreken Antanala. We hebben het vertaalwerk hier al vaak getest. Jonoro ging ‘s avond even aan de wandel en ontmoette de lokale dominee. Hij deed gelijk waar hij goed in is: contact leggen. Jonoro sprak over het werk dat wij doen. De dominee vertelde hem dat hij hier al van op de hoogte was. Hij wist dat ik al diverse keren op de markt het Evangelie gedeeld had in het dialect. De buitenlander, die zichzelf vader van Vanya noemt, was al behoorlijk bekend in het dorp. De dominee wilde mij graag ontmoeten om eens te horen hoe we elkaar kunnen helpen. Jonoro maakte de afspraak dat we op de terugweg bij hem langs zouden komen. Dat was verbazend snel geregeld!

Eenmaal aangekomen in het dorp werden we hartelijk ontvangen. De mensen waren zo blij dat Issa en ik weer thuis waren. Eén persoon dacht dat we misschien wel dood waren want normaal kwamen we veel vaker thuis. Tja, we kunnen dan wel in Tana wonen, maar volgens de mensen in ons dorp is dat niet echt waar we thuis horen.

Maar wat schetst mijn verbazing? De mensen liepen direct op Jonoro en Neto af, en begonnen gelijk gezellig met ze te praten. Ondanks dat Neto’s Malagasy beperkt was en Jonoro’s Malagasy anders klonk dan de taal in het dorp, namen de mensen uitgebreid de tijd om ook hen te verwelkomen. Niks geen angst of verlegenheid. “Nee”, zeiden de mensen, “Jonoro en Neto waren immers meegenomen door de vader van Vanya, dus die zijn gerust te vertrouwen.”

Het eerste bezoek

Ondanks de hitte hebben we onze dagen in Maroamboka goed besteed. We zijn vooral ‘s ochtends er op uit getrokken om mensen te ontmoeten.

Fanja was uiteraard de eerste bij wie we op bezoek gingen. Fanja en haar man Sylvestre waren de mensen die ons in 2016 hebben geïntroduceerd bij de mensen. We hebben altijd heel veel steun van dit echtpaar mogen ervaren.

Sylvestre en Fanja zijn zeer nauw betrokken bij de kerk van Jezus Christus op Madagaskar (FJKM). Jammer genoeg was Sylvestre niet thuis, maar dat weerhield Fanja er niet van om ons uit te nodigen voor een heerlijke maaltijd.

De grap was dat zij en Jonoro elkaar nog kenden van een bijbelschool die ze in hun jonge jaren hadden bijgewoond. De gesprekken verliepen hierdoor bijzonder vlot en afspraken waren snel gemaakt.

We hebben met haar onze plannen gedeeld om studenten van diverse Bijbelscholen naar Maroamboka te sturen. In Maroamboka zouden ze dan een stuk praktijkervaring kunnen opdoen. Ze kunnen dan leren hoe het is om in afgelegen gebieden het Evangelie te verkondigen. Fanja was enthousiast en graag bereid om te helpen waar nodig. Dat niet alleen, maar ze kent zo ongeveer iedereen en elk dorp in de omgeving. Ze is een grote bron van informatie! Fanja zal ter zijnentijd jonge christenen mobiliseren die met de studenten mee kunnen gaan om ze de weg te wijzen en om ze voor te stellen aan de mensen in de afgelegen dorpjes.

De kerk groeit gestaag

Natuurlijk zijn we ook bij de vader van Mainty en de vader en moeder van Luka op bezoek geweest. Deze broeders en zuster zijn de onderwijzers in de plaatselijke Lutherse kerk (FLM). De vader van Mainty gebruikt al heel lang de vertaalde Bijbelverhalen om nieuwe gelovigen de grote lijn van verlossing in de Bijbel te onderwijzen.

De vader van Mainty vertelde ons van alle gebeurtenissen in het gebied. De Lutherse kerk in Maroamboka is te klein geworden! Wat is er gebeurd? Het dorp Tsiombivohitra waar ik, Jurgen, jaren lang bijna wekelijks heen ging om de Bijbelverhalen te onderwijzen, kent nu een grote groep christenen. Toen ik daar voorheen kwam, werd me verteld dat er maar twee jonge mensen waren die ook in Jezus geloofden. Er werd een beetje op dit stel neer gekeken omdat ze niet meededen aan de traditionele voorouder verering. De jonge koning van het dorp snapte wel dat het Evangelie belangrijk was maar had vooralsnog geen interesse om de weg van Jezus te gaan—het zou immers betekenen dat hij dan niet langer koning mocht blijven als hij wel christen zou worden.

Om eerlijk te zijn werd ik wel eens moedeloos van het werk in Tsiombivohitra. Maar de Heer gaat door. Ergens vorig jaar leek het gezaaide zaad wortel te schieten. Eerst kwam het jonge stel op de zondagochtenden naar Maroamboka om samen met de broeders en zuster in de FLM de Heer te zoeken. Maar niet veel later namen ze nog twintig andere mensen uit Tsiombivohitra in hun kielzog mee. Eén van die mensen is de vrouw van de koning!
Het tij in Tsiombivohitra lijkt gekeerd. Het is maar een klein dorp wat betekent dat de gelovigen langzamerhand de meerderheid begint te worden. Omdat het zeven kilometer is naar Maroamboka, hebben ze nu met de leiding van de FLM afgesproken dat ze een zustergemeente gaan bouwen in Tsiombivohitra.

Maar dit dorp is niet het enige dorp waar mensen tot een levend geloof in Christus komen. De vader van Mainty wist ons te vertellen dat er plannen liggen om in nog minstens twee andere dorpen een kerk te bouwen.

Samenwerking

Toen wij in 2017 in het dorp kwamen wonen leek er nog niet zo veel spaken van samenwerking tussen de FLM en FJKM. Ondertussen lijken de christenen uit deze kerken zich dat niet meer te herinneren 😆

Dezelfde vraag als die we bij Fanja hadden neergelegd, stelden we ook aan de vader van Mainty en de vader en moeder van Luka. Zouden ze bereid zijn om studenten te helpen in hun bezoekjes aan omringende dorpen. Zo ja, zouden ze dan ook bereid zijn om dit samen met de christenen uit de FJKM op te pakken. Beidde vragen werden met een volmondige ‘ja’ beantwoord. We volgens immers dezelfde Heer! Dit is goed nieuws want het betekent dat we uit een grote vijver kunnen vissen wat betreft helpers.

De twee voorgangers

Toch wilde ik heel graag nog de FJKM-voorganger, Oliva, ontmoeten. Oliva is nog jong en zijn vrouw is recent in de hoofdstad bevallen van hun eerste dochter, Gloria. We zijn bij hem op bezoek geweest. Oliva blijkt een talenknobbel te hebben. Hij spreekt prima Engels en bleek tijdens het gesprek zonder veel problemen over te schakelen naar het Portugees zodat Neto hem ook kon verstaan.

Oliva was erg enthousiast over het vertaalwerk en wil er graag mee aan de gang. In februari gaat hij echter net even buiten ons gebied wonen. Het leven in ons gebied is erg lastig. Vooral als je een klein kindje hebt en een vrouw die nog niet hersteld is. Het dorp waar Oliva gaat wonen ligt zo’n 25 kilometer verderop een heeft direct toegang tot schoon water, elektriciteit, en een doorgaande hoofdweg naar andere grote steden. Ook in die omgeving wordt ons vertaalwerk erg gewaardeerd en wil hij het dus graag gebruiken.

De tweede voorganger die we nog gesproken hebben is onze goede vriend Doris. Doris is de voorganger van een pinkstergemeente. Zijn kerk telt nu zo’n negentig vaste bezoekers. Doris woont in Tanambao. Dit was het eerste dorp dat ik in begin 2018 begon te bezoeken. Toen Doris en zijn vrouw Alphossin daar in augustus 2018 kwamen wonen hebben we afgesproken dat ik voortaan andere dorpen zou gaan bezoeken.

Het werk van Doris en Alphossin wordt duidelijk gezegend. De negentig gelovigen zijn immers niet de enige gelovigen in Tanambao. Er is nog een groepje dat uit is geweken naar de FLM in Maroamboka. Dat is niet zo gek als je bedenkt dat de FLM éen van de meest bekende kerkgenootschappen op Madagaskar is. De FLM staat bekend als solide en betrouwbaar. De kerk (Rhema) die Doris en Alphossin hebben gesticht is wat minder bekend en dus kiezen sommige liever voor de FLM. Doris vindt het prima, zolang de mensen Jezus maar gaan volgen!

Waarom Maroamboka?

Ons dorp Maroamboka is eigenlijk maar klein als je het vergelijkt met het centrale dorp van ons gebied, Sandrohy. Zoals in het Nederlandse Noord-Holland, Schagen de gemeente is, en Burgerbrug een dorp binnen die gemeente is, zo is Maroamboka een dorp binnen de gemeente Sandrohy.

Eigenlijk is Sandrohy de centrale plek voor de kerken—het bolwerk van christenen. De voorganger van de FJKM woont daar en het kerkgebouw is er één van steen met een metalen dak. Ook is het de centrale plek van bijna alle kerkelijke festiviteiten.

Maroamboka daarentegen is de plek van de toverdokters. In en rond Maroamboka wonen en werken er zeven! Sommigen van hen zijn zo machtig dat er soms mensen helemaal uit de hoofdstad komen om hen te raadplegen. Kortom, Maroamboka was min of meer het bolwerk van de boze.

En juist in Maroamboka groeit de kerk! En het is Maroamboka waar de mensen naar toe komen om meer te horen over het Evangelie. Waarom? Geen flauw idee, maar Issa merkte op dat de Here humor heeft. Issa zei: “de boze zal wel blij geweest zijn toen wij uit Maroamboka weg gingen. Maar het is alsof God de boze uit zijn droom heeft geholpen door Maroamboka juist te gebruiken voor Zijn machtige werk”. 😎

Toch ook tegenslag

Hoewel we het liefst alleen maar ‘goed-nieuws-brieven’ zouden willen schrijven, ontkomen we niet aan het feit dat we soms ook tegenslagen ervaren.

Bezoekjes aan het dorp lijken de aantrekkingskracht op ongevallen te hebben. Eerder heeft Siemen al eens, na een valpartij, een spoedbezoek aan de tandarts moeten afleggen. Een andere keer heeft Issa een vleeswond in het zwembad opgelopen. En terwijl ik deze keer in het dorp was, heeft Katja haar sleutelbeen gebroken.

Als ik in het dorp ben proberen we elkaar dagelijks even te bellen. Dus toen Abbey me vrijdagmiddag belde, nam ik niets vermoedend de telefoon op. “Hoi pappa! Kunt u mij even wat beltegoed geven?” Toen ik haar vroeg waar ze het voor nodig had, vertelde ze me dat ze een taxi moest bellen om naar het ziekenhuis te gaan … WAT?! Dat was het moment dat Abbey besefte dat ik nog niet wist wat er gebeurd was. Abbey gaf de telefoon snel aan Katja zodat die me het hele verhaal kon vertellen. Ik hoefde niet direct terug naar huis te komen want ze wisten zelf ook wel hoe ze in het ziekenhuis moesten komen 😵‍💫

Na het weekend kwamen we weer thuis. Naast alle online adviezen zijn Katja en ik nog naar een ander ziekenhuis geweest. Het algemene advies lijkt te zijn om het niet direct te opereren. Het sleutelbeen zal vanzelf weer aan elkaar moeten groeien. Mocht er nu een blijvende immobiliteit zijn dan kan het alsnog operatief verholpen worden.

Ondertussen loopt Katja dus met een schouder die niet mee wil werken. Het doet gelukkig een stuk minder pijn dan als in de eerste twee weken, maar leuk is het niet. Gelukkig zijn we gezegend met kinderen die van wanten weten. Alle vijf helpen ze (eigenlijk zoals gebruikelijk, maar dan iets meer) in het huishouden.

We moeten wel een beetje uitkijken omdat ons motto dat je een knuffel moet voelen, nu wel wat anders uitpakt. Nu moet een knuffel heel zacht en voorzichtig gegeven worden.

Volgende reis

De volgende trip staat alweer op de agenda. Ik hoop maandag 20 januari weer af te reizen naar Maroamboka. Dit keer samen met Abbey en Siemen.

De reis is drieledig. Halverwege de heenreis zal ik aansluiten bij een Amerikaanse zendeling, Matt Espeland, die een kerk heeft gesticht op de grens van het Antanala-gebied. De bedoeling is dat ik daar ga kijken of deze mensen ook baat hebben bij ons vertaalwerk. Mocht dit het geval zijn dan kan Matt het materiaal gebruiken om op die manier de mensen in hun eigen dialect te onderwijzen.

In Maroamboka ga ik de waterleidingen rondom het huis vernieuwen met sterke flexibele leiding. De huidige (pvc) leidingen zijn compleet verweerd en scheuren bij de geringste stoot. Als we wel studenten in huis krijgen hoeven ze zich daar in ieder geval niet om te bekommeren.

Te derde heb ik met Menja afgesproken dat we weer verder gaan werken aan het boek Genesis. Genesis, met zijn 50 hoofdstukken, is een groot project en zal nog wel even duren voordat het klaar is voor de eerste proeflezingen.

Zowel Abbey, als Siemen en ik hebben er weer heel veel zin in!

Tot slot

Lieve vrienden. Een lange nieuwsbrief deze keer. Normaal proberen we het korter te houden, maar zoals u hebt kunnen lezen zou dat geen recht gedaan hebben aan alles wat er gebeurd en gezegd is.

We hopen dat u na het lezen van deze brief, net als wij, ook uitziet naar wat de toekomst gaat brengen. We kunnen plannen maken maar één ding weten we zeker: “wat de Heer van plan is, gebeurt.” (Spreuken 19:21)
We voelen ons bevoorrecht dat we zo veel steun krijgen in ons werk.

Bedankt voor uw gebed, medeleven, en ondersteuning! Samen met jullie willen we op de Heer blijven vertrouwen! Want God is goed, altijd! En altijd is God goed!
We wensen u van harte Gods zegen toe!
Katja & Jurgen
Vanya, Issa, Abbey, Dani en Siemen Hofmann

Gebeds/dankpunten:

Dankbaar zijn we, omdat:

  1. we een grote en machtige God dienen;
  2. God dagelijks toevoegt aan de gemeente;
  3. de fantastische tijd in het dorp;
  4. we zo’n goede relatie hebben met de dorpelingen;
  5. de vertaalde boekjes aangekomen zijn;

Bidt voor/dat

  1. onze financiële stand weer op peil komt;
  2. de volgende trip naar ons dorp;
  3. een volledige genezing van Katja’s sleutelbeen en schouder;
  4. het vertaalwerk bij de juiste mensen te krijgen;
  5. de plannen om studenten naar het dorp te brengen mogen lukken.

Videos

Wonderschone waterval in Nationaal Park, Ranomafana, Madagaskar.

Prediking van de Bijbelverhalen op de markt in Sandrohy.

Samen met iaban’i Velotia in gebed.

Waarom zending er toe doet

Waarom zending er toe doet

bezien vanuit seculier oogpunt 1

Introductie
Een regelmatig gehoord argument tegen zendingswerk is dat de mensen met rust gelaten moeten worden, het verstoort hun cultuur en religieus systeem. Men zou andere bevolkingsgroepen niet moeten opzadelen met voor hen vreemde geloofsovertuigingen.

Aangezien velen een bijzondere waardering hebben voor de culturele diversiteit in de wereld is dit een begrijpelijk argument. Zonder twijfel is cultuur één van de mooiste aspecten van de mensheid. De volken hebben door de geschiedenis heen ieder een eigen stijl van muziek, dans en andere tradities ontwikkeld.

Desondanks is het eerder genoemde argument niet zo vanzelfsprekend als men zou vermoeden. In dit artikel zullen we het argument nader bekijken en voorzien van het nodige commentaar. Hierbij wordt uitgegaan van een Afrikaanse plattelandssituatie. Dit wil niet zeggen dat de besproken ideeën alleen op dergelijke omstandigheden toepasbaar zijn.

Wereldbeeld
Voordat we de tegenwerpingen gaan behandelen is het goed om bekend te worden met het concept ‘wereldbeeld.’ Culturele diversiteit maakt een groot verschil in hoe men de wereld om zich heen begrijpt—hoe men ziekten, voorspoed, natuurlijke fenomenen, enzovoorts interpreteert hangt sterk af van wat men gelooft. Om te illustreren hoe iemands wereldbeeld kan verschillen van dat van een ander zullen we een paragraaf uit Burnett’s boek ‘Clash of Worlds’ citeren:

Jean La Fontaine verhaalt over een interessant voorval van een antropoloog die op de Yap Eilanden een discussie heeft met de bewoners welke geloofden dat de oorzaak van conceptie niet gevonden moest worden in seksueel contact maar in het binnentreden van de vrouw door een geest. De antropoloog haalde een voorbeeld aan van de verbetering van de lokale varkens nadat ze gekruist waren met geïmporteerde Europeaanse beren. De eilandbewoners waren bereid om dit te accepteren maar niet het idee dat seksuele relaties onder mensen konden uitmonden in een zwangerschap. Ze haalden verschillende voorbeelden aan zoals voorvallen van getrouwde vrouwen zonder kinderen en vrouwen, die onaantrekkelijk en lelijk gevonden werden door mannen en toch kinderen hadden. De discussie zorgde voor verwarring aan beide kanten totdat één van de eilandbewoners het begreep: “Aha,” zei hij tegen zijn mede-eilanders, “deze man gelooft dat mensen hetzelfde zijn als varkens.” 2

 

Implicaties
Mensen die zeggen dat het beter zou zijn om andere culturen met rust te laten vergeten meestal dat hun uitspraak voort komt uit bepaalde vooronderstellingen. Ten eerste, om te zeggen dat zendelingen een cultuur te niet zullen doen impliceert dat de betreffende cultuur geheel bevredigend is voor de mensen die er in opgegroeid zijn. En ten tweede, verwijst het naar een verouderd idee van zendingswerk waarin de cultuur verbannen wordt door zendingswerkers teneinde de wereld te verwesteren.

Bevredigend in ieder aspect?
De eerste implicatie veronderstelt in principe dat mensen uit een andere cultuur het meest tevreden zijn met hun eigen geloofssystemen en de daarnaast bestaande culturele tradities. Dit is echter niet zo voor de hand liggend als men zou willen geloven. Veel Afrikanen, in buiten-stedelijke gebieden, geven veel gewicht aan geesten en/of voorouderverering hetgeen vaak gepaard gaat met angsten. De mensen raadplegen regelmatig de zogenaamde toverdokters of medicijnmannen welke hun brood verdienen aan de angsten van hun ‘patiënten’. De oorzaak voor ziekten en ander ongeluk wordt al snel uitgelegd als straf of als vervloeking door een geest of heks. 3 Vaak is een offer nodig om de delicate balans weer te herstellen. De stelling, dat dit culturele onderdeel bevredigend is voor de betreffende mensen, gaat dus niet zonder meer op.

Zendeling van cultuur
De tweede implicatie lijkt op historische feiten gebaseerd te zijn. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat in de koloniale tijden menig (niet alle) zendeling de eigen cultuur superieur vond vergeleken met die van de doelgroep. Het christendom was in vroeger tijden niet louter een kwestie van persoonlijke overtuiging, het was verweven met elk aspect van de westerse samenleving. Dit resulteerde er in dat het brengen van het Evangelie gelijk stond aan het brengen van iemands cultuur. Deze houding is echter snel veranderd na de Verlichting. Het Westen kan nu niet meer als overheersend christelijk aangemerkt worden.

De zendelingen van vandaag begrijpen dat de moderne seculiere cultuur geen reclame is voor het christelijk geloof. 4 Met andere woorden, de westerse cultuur is niet geschikt als gereedschap om te evangeliseren, eenvoudig omdat het als zodanig geen garantie geeft voor een goed begrip van het christelijk geloof. Zendelingen zullen dus proberen om het evangelie relevant te maken binnen de cultuur van de toehoorders. Uiteraard kunnen ze geen water bij de wijn doen, maar er is niets op tegen om bepaalde aspecten van het evangelie meer te belichten. Als voorbeeld kunnen we Jezus’ offer gebruiken. In het Westen zijn we vooral geneigd om de juridische oplossing van de straf te belichten. Deze benadering zegt dat alle mensen gezondigd hebben en daarom straf verdienen—net als een dief of een geweldpleger een straf zal krijgen van de rechter. Jezus heeft die straf vrijwillig gedragen en voor hen die dat aanvaarden is de straf dus voldaan. In andere culturen zijn mensen minder bezig zijn met de juridische kant van het leven maar meer gericht op schaamte, schande en traditionele angsten voor geesten of voorouders. Hier zal Jezus’ overwinning op het kwaad eerder tot de harten spreken. Jezus had macht over demonen. Jezus werd schandelijk behandeld en naakt aan een kruis gespijkerd. Gescheiden van de Vader stierf Hij. Na drie dagen overwon Hij de dood door weer op te staan uit het graf. Deze aspecten zullen beter begrepen worden. Beide benaderingen laten waarheden van Jezus’ werk zien. Het is echter belangrijk om aansluiting te vinden in de beleving van de toehoorders om dan vervolgens in een later stadium ook de andere aspecten uit te leggen.

Seculiere winst door zendingswerk
Taal
Veelal hebben de Afrikanen op het platteland hun eigen taal en kost het hen veel moeite om te leren in de officiële landstaal. Zendelingen stellen zich vaak als doel om eerst zelf de plaatselijke taal te leren om daarna zo mogelijk de taal op schrift te stellen. Het behoeft geen uitleg dat dit een groot voordeel is voor de doelgroep. Veelal zijn er plaatselijke scholen begonnen tijdens of na dit werk. Als de mensen kunnen lezen en schrijven zijn zij beter bewapend tegen bijvoorbeeld oplichting als ze hun goederen willen in of verkopen.

Gezondheidszorg
Een ander belangrijk aspect is die van de gezondheidszorg. Schoon drinkwater, simpele oplossingen tegen ziekten en AIDS/HIV-voorlichting zijn allemaal projecten waarvan het moeilijk is om de successen in exacte cijfers weer te geven. Afgezien daarvan, zijn veel zendingsorganisaties vastbesloten om voor langere tijd te blijven. In die periode zullen ze proberen om plaatselijke mensen te trainen. Op deze manier kunnen organisaties hun kennis delen en bijgevolg worden de plaatselijke mensen minder afhankelijk.

Economie
Hoewel zendingswerk meestal begint met het verlangen om het evangelie te verspreiden gaat er vaak een enorme vooruitgang van de plaatselijke economie mee gepaard. Zendelingen vinden plaatsen met economische welvaart niet belangrijker of interessanter dan minder winstgevende locaties. Anders gezegd: zendingsorganisaties zijn vrij om te gaan waar ze willen, dit in tegenstelling tot seculiere Niet-Gouvernementele Organisaties (NGOs). Deze organisaties moeten zich vaak aan voorschriften, over waar te gaan en wat te doen, houden. 5 Bovendien, hoe goed de seculiere NGOs ook zijn in het geven van onderwijs en andere zaken, veel Afrikanen van het platteland zullen de grootste moeite hebben om hier volledig van te profiteren—veelal staan hun religieuze overtuigingen in de weg om echte veranderingen door te voeren. 6 Parris zegt er het volgende over:

“Spanning over en angst voor kwade geesten, voorouders, de natuur, het wild, de hiërarchie binnen de stam, en van alledaagse dingen zijn diep verankerd in het gehele Afrikaanse denken. Iedere man heeft én kent zijn plaats en daardoor, noem het angst of respect, drukt een groot last de individuele geest te neer, en wordt de nieuwsgierigheid belemmerd. Mensen zullen niet het initiatief nemen, en zullen de dingen niet in eigen hand nemen of hun schouders onder iets nieuws zetten.” 7

Zendelingen hebben de vrijheid om naar elke bevolkingsgroep, waar men geen toegang heeft tot onderwijs en/of gezondheidszorg, te gaan. Daarbij komt het voordeel dat Christenen niet vanuit een seculier wereldbeeld werken. Dit laatste maakt dat Christenen de religieuze aspecten effectiever tegemoet kunnen treden.

Het Christelijke geloof is sterk afhankelijk, in tegenstelling tot de Afrikaanse religies, van individuele besluiten. Het Christelijke geloof benadrukt een unieke verhouding tussen God en de mens. Christenen hebben geen menselijke bemiddelaars nodig om een relatie met God te hebben. Een Christen hoeft zich dus niet langer te onderwerpen aan een persoon of geest, wat zal resulteren in een moediger houding ten aanzien van vooruitgang. Een naturalistische en materialistische benadering van mensen met diep gewortelde religieuze tradities zal niet veel verschil maken. Het religieuze systeem zal gelijktijdig moeten veranderen. Angsten moeten aangepakt worden. De traditionele Afrikaan zal bepaalde gewoonten niet veranderen uit angst voor de mogelijke negatieve gevolgen—het is maar beter om de oude spirituele orde niet te verstoren. Daarentegen zullen zij, die het Christelijke geloof hebben aanvaard, deze angsten achter zich laten omdat ze weten dat hun nieuwe Redder overwinnaar is over al het kwaad. Parris getuigde er over dat de (Afrikaanse) Christenen die hij ontmoette “altijd anders waren. In plaats van de bekeerlingen geïntimideerd of opgesloten te hebben, heeft het geloof hen bevrijd en geholpen te ontspannen. Er was een levendigheid, een nieuwsgierigheid, een betrokkenheid met de wereld om hen heen, en een openheid in hun omgang met anderen. Dit alles leek te ontbreken in het traditionele Afrikaanse leven. Ze stonden met een rechte rug.” 8

Conclusie
Zendingswerk in Afrika gaat niet alleen om het winnen van zielen. Het heeft veel meer invloed op de veranderingen die iedereen graag in Afrika zou zien. Hoewel seculiere NGOs van grote waarde zijn, kunnen ze de diepste hartverlangens van menig Afrikaan niet bereiken. Veel buiten-stedelijke Afrikanen hebben diepgewortelde religieuze systemen waarvan het onwaarschijnlijk is dat deze veranderen door seculier onderwijs. Zendelingen zijn echter in staat om deze, vaak met angst gepaard gaande, religieuze ideeën te vervangen met een meer bevrijdende overtuiging.

Het overgrote deel van de zendelingen heeft niet de intentie—en ze zouden die ook niet moeten hebben—om de prachtige Afrikaanse cultuur te veranderen. Niettemin zijn er bepaalde aspecten binnen deze culturen die veranderd zouden moeten worden. 9 Veel Afrikanen zijn analfabeet omdat ze in hun cultuur de lees en schrijfkunst nooit eerder nodig hadden. Maar tijden veranderen en zo ook de manier van handel drijven. Een geletterd persoon zal niet snel het slachtoffer worden van oplichting. Bovendien is de lees en schrijfkunst van grote waarde in het onderwijs. Om bijvoorbeeld te lezen dat bepaalde gebruiken schadelijk zijn kan iemand helpen veranderingen door te voeren in deze (vaak cultureel geïnspireerde) gewoonten. 10

Het doet meer recht aan de zendelingen om te stellen dat zij, in plaats van een cultuur te verpesten, deze juist verrijken. Dit gaat niet alleen op voor de spirituele kant, maar ook in materialistisch opzicht. De holistische benadering heeft bewezen zeer effectief te zijn voor economische groei—en een economische groei onder de volken van het prachtige Afrika is de wens van menig westerling.

Eindnoten

  1. Seculier: ‘niet aan de religie gebonden, wereldlijk, niet tot een orde of congregatie behorend.
  2. Burnett, D., Clash of Worlds: What Christians can do in a World of Cultures in Conflict, (trans.) J. Hofmann, London: Monarch Books, 2002, p. 15.
  3. Burnett, D., World of the Spirits: A Christian Perspective on Traditional and Folk Religions, London: Monarch Books, 2000, pp.126-128.
  4. Of dat ooit het geval is geweest is een andere discussie.
  5. Maggay, M. P., ‘Justice and Approaches to Social Change,’ in (eds.) M. Hoek & J. Thacker, Micah’s Challenge: The Church’s Responsibility to the Global Poor, Colorado Springs: Paternoster, 2009, p.131.
  6. Ibid. p.123.
  7. Parris, M., As an atheist, I truly believe Africa needs God, (vertaling) J. Hofmann, Times Online, website (http://www.timesonline.co.uk/tol/comment/columnists/matthew_parris/article5400568.ece, 2008), Downloadable pdf: http://www.rootedinjesus.net/docs/Parris.pdf.
  8. Ibid.
  9. Maggay, M. P., ‘Justice and Approaches to Social Change,’ in (eds.) M. Hoek & J. Thacker, Micah’s Challenge: The Church’s Responsibility to the Global Poor, Colorado Springs: Paternoster, 2009, p.123.
  10. IZaken als gezonde voeding, vactinaties, persoonlijke hygiëne, gezinsplanning, het opvoeden van kinderen, medische zorg, verwijdering van afval en menselijke uitwerpselen enz.

Download dit artikel in pdf
Printvriendelijke versie
Lees ook Emy’s verhaal

Waarom zending er toe doet

Waarom zending er toe doet

Volgend jaar hopen we naar Zuid-Madagaskar te gaan om de Bara te dienen. De Bara zijn onbereikt met het evangelie, wat betekent dat er onvoldoende volgelingen van Jezus zijn en onvoldoende middelen om de eigen bevolkingsgroep bekend te maken met het goede nieuws. Wij willen er graag deel van zijn dat de Bara bereikt worden. Maar waarom eigenlijk?

Voor een christen is die vraag misschien makkelijk te beantwoorden. Als je zelf gelooft dat Jezus, door te sterven aan het kruis en op te staan uit de dood, heeft overwonnen over het kwaad wil je dit delen met anderen. Zulk geweldig nieuws houd je niet voor jezelf! Maar als je nu niet in Jezus gelooft: is zending dan verspilde energie?

Wij zijn ervan overtuigd dat wie het evangelie van Jezus brengt, met Hem nog veel meer geschenken mee draagt. Waar zendelingen werken, ziet men niet zelden een verbeterde levensstandaard. Soms komt dit door het werk van de zendelingen (denk aan de oprichting van scholen en ziekenhuizen, het slaan van putten e.d.) maar vaak ook van binnenuit. Door het aannemen van het geloof in Jezus ontstaat een vrijheid die er voorheen niet was. Een christen hoeft niet iedere dag de geestenwereld te raadplegen over zijn plannen. Een christen kan zijn angsten voor het vreemde en nieuwe laten varen. Hij heeft immers een God die daadwerkelijk zorgt! Investeren in zending, is ook investeren in vrijheid – een kostbaar goed. Lees hier het volledige artikel.